Het onderwijs is de boeiende en erg specifieke werkcontext van duizenden Vlaamse leerkrachten. Hoewel het duidelijk is dat elke school een eigen verhaal schrijft en er geen twee onderwijsprofessionals dezelfde zijn, lijkt de nood aan meer zelfzorg een gemeenschappelijke noemer in ons werkveld.

De voorbije week was er op het departement van Onderwijs een succesvolle studiedag over het inzetten op werkbaar werk en ook het straffe SOK-congres stelde het programma voor de volgende editie voor, namelijk het belang van zelfzorg in het kwaliteitsbeleid van een school. Op heel wat pedagogische studiedagen plaatsen directies leerkrachten centraal in de keuze van een professionaliseringsthema en men zoekt in heel Vlaanderen naar oplossingen voor het energieverlies in schoolteams.

Verwonderlijk? Neen.
Eenvoudig om te buigen? Ook niet.

Volgens Talis 2018 kiest het merendeel van de leerkrachten voor hun job vanuit intrinsieke motieven. Ze willen het verschil maken, het leven van jongeren verbeteren, inspireren, enthousiasmeren,… Ze zetten zich hiervoor elke dag in en werken flink door, vaak van vakantie naar vakantie, om dan in juni, tevreden maar doodop, de eindmeet te halen.

De vele uitdagingen waarvoor we staan en de meningen van vele ‘experts’ (die trouwens nooit de job uitoefenden), maken het er niet makkelijk om. Als je drijfveren veel zeggen over je persoonlijke (werk-)waarden, dan is het niet moeilijk te begrijpen dat je kwetsbaar in je job staat. Indrukken die je als leerkracht te verwerken krijgt, raken een stuk sterker als ze veel vertellen over je authentieke persoonlijke voorkeuren.

Het vergroten van je veerkracht pak je bovendien best zelf aan als leerkracht. Je kan je laten ondersteunen in het aanpakken van stress, maar uiteindelijk ben jij diegene die oplossingsgerichte stappen zal zetten. Je eigen leiderschap wordt hiervoor aangesproken.

Ik blijf de allereerste stap belangrijk vinden, het kunnen stilvallen en reflecteren over je eigen functioneren. Begrijpen waarom bepaalde acties op school je frustreren en angstig maken, terwijl andere jobelementen je werkplezier verhogen geeft je zicht op mogelijke oplossingen. En die zijn er, oplossingen. Alleen zijn ze erg uniek en niet zomaar te kopiëren voor elke leerkracht.

Het vraagt dus wel wat, het aanpakken van je zelfzorg als leerkracht.
Maar het niet aanpakken ervan, zal nog veel meer vragen.

Meer weten?
Lees nu
‘Veerkrachtig voor de klas’, uitgegeven bij uitgeverij Politeia
Lees na de zomer
een nieuw boekproject, uitgegeven bij Pelckmans Pro, samen met Liesbet Moortgat